28 Ağustos 2009 Cuma

ilkokuma eğitimi nasıl verilmelidir ?

Aşağıda belirttiğim maddelerin hepsinin açıklamalarını sırayla okumadan uygulamayınız !

  1. Öğrenciler, okula başlamadan önce velilere eğitim verilmelidir.
  2. Öğrenciler okula ısındırılmalıdır.Unutmayalım ki herşey sevgiyle olur.
  3. Çocukların öncelikle kalem tutma yetenekleri gelişmiş olmalıdır.
  4. Unutulmamalıdır ki BİRİNCİ SINIF ÖĞRENCİSİ somut öğrenmeden soyut öğrenmeye geçiş aşamasındadır.
  5. Çocuklara çizgi çalışması en fazla iki hafta yaptırılmalıdır.
  6. ilköğretim müfredatına göre öğretim yapılırken çocukların görüş açılarının arttırılması için mutlaka ilk sekiz sesli harf verilmelidir.Böylelikle çocukların buluş yoluyla öğrenmeleri ve üretkenlikleri artacaktır.Buda etkili öğrenmeyi sağlayacaktır.

Şimdi sıra geldi maddeleri açıklamaya ;

  1. Öğrenciler okula başlamadan önce velilerin eğitimi :

Çocuklarımızın en önemli başarısızlık sebeblerinden bir tanesi pişmiş aşa su katılması gibi evde öğrencilerimize yanlış eğitim verilmesidir.Onun için en hızlı bir şekilde okuma - yazma becerisi kazandırmak istiyorsak AİLELERİ EĞİTMELİYİZ.

Öncelikle aileden kim çocuk ile eğitim-öğretim yılı süresi içerisinde ilgileneceği ailelere sorulmalı ve onun devamlılığı sağlanmalıdır.Bu kişiler belirlendikten sonra gurup halinde veya bireysel görüşmeler ile gerekli eğitim verilmelidir.

  • Ailelere öncelikle okulda öğretilenlerden başka çocuğa fazlalık olarak bir bilgi verilmemesi gerektiği şeklinde bir anlaşma yapılmalıdır.
  • Çocuklara günlük olarak okulda verilen eğitimin ne olduğunu anlamak için ailelere çocuğun düzenli olarak hergün çantasındaki ,

Defterini

Fotokopilerini

Kitabını

kontrol etmeleri gerektiğini söyleyin.

  • Okuma yazma eğitiminin ses temelli olduğunu ailelere anlatınız.Kesinlikle okuma - yazma eğitiminde harflerin adlarının söylenmemesi gerektiğini örneklerle anlatınız.
  • Çocuğun düzenli olarak beslenmesi ve okula tok olarak gelmesinin önemini anlatınız.Önemsiz olarak görünen bu durum çocukların zaten çok kısa olan dikkat sürelerini etkilemektedir.
  • Çocukların kişisel bakımı üzerinde iyi bir şekilde durun ve aileleri bu konuda ikna ediniz.
  • Eğitim - öğretim süresince aile ile iltişiminizi mümkün olduğu kadarıyla koparmayınız (Ancak aile bireyleriyle içli dışlı olmayınız.Sadece çocuğun eğitimi önemlidir.)
  • Her çocuğun eksiklik çektiği bir yönü vardır.Eğitim-Öğretim süreci boyunca çocuğun toplum içerisinde karşılayamadığı bu eksikliği siz doldurmasına yardımcı olursanız çocuğun zihnini vereceğiniz eğitime açmış olursunuz.Biz buna bireysel eğitim diyoruz.Bireysel eğitim bildiğimiz gibi çocuğun ihtiyaçlarına göre ve çocuk merkezli yapılır.Bir çok insan bunu çok geniş kapsamlı algılar oysaki bir çocuğun istekleri ve ihtiyaçları sandığımız kadar büyük değildir.Kiminin fazladan bir sevgiye karşılık kendini eğitime açması sağlanır ,kiminin yazı yazarken elinin tutularak yardım edilmesi ... , kimine arkadaşlık kurmada yardım edilmesi... , kimisinin düşünceleri ne saygı gösterilmesi... , kimine de bir sorumluluk verilmesi gibi basit yöntemler çocuğa sevgi aşılanması demektir.İşte bu da bireysel eğitimin başlangıcıdır.
  • Unutmayın aileyi tanıdıkça çocuğun ihtiyaçlarınıda o kadar daha iyi tanırsınız.Tabi ki sınırları bilmeliyiz...

2. Öğrencilerin okula ısındırılmaları :

  • Öğrencilerin okula başladıklarında yeni bir hayata başlamış gibidirler.
  • Daha önceden el bebek gül bebek şeklinde bakılan çocukların bir çoğu artık kendi işlerini kendileri başarmaları isteniyor olacak.Bu konuda öğrenciler öncelikle doğal ihtiyaçlarını doğru bir şekilde nasıl karşılayacakları en ufak ayrıntısına kadar anlatılmalıdır.Öncelikle okul tanıtılır.Kantinden nasıl alış-veriş yapılacağı öğretilir.Tuvalet ihtiyaçlarını gidermek için tuvaletleri nasıl kullanacakları gösterilir(Kız çocuklara uygulamalı olar bayan öğretmen ve erkek çocuklarada erkek öğretmen uygulamalı olarak mutlaka göstermelidir.Böylelikle okullarda problem olan tuvalet alışkanlığı büyük ölçüde en aza indirilmiş olacaktır.).Bahçenin kullanımı hakkında bilgiler verilir.Bir problem olursa öncelikle tenefüslerde nöbetçi öğretmene bildirilmesi gerektiği anlatılır.okulda genel olarak karşılaştıkları problemlerde sınıf öğretmenine gidilmesi gerektiği anlatılır( bunu yaparken kullanacağınız akılcı tepkiler öğrencilerinizin sürekli birbirlerini şikayet eden kişiler olmalarını engelleyecektir).
  • Sınıfta mutlaka ağlayan ve çabucak sıkılan öğrencileriniz olacaktır.Aslında çocuklar okula alıştıktan sonra sınıfta pekte problem olmayacaktır.Çünkü çocukların sıkılmaya vakitleri olmayacak.Yani öğretmen baya baya yorulacak.Peki nasıl çocukların ağlamaları ve eve gitmek istemeleriyle baş edeceğiz ? Öncelikle çocuk hakkında kısada olsa bir bilgi edindiniz (velileri eğitirken),bir de arkadaşlarıyla oyun oynattırarak ders işlerseniz çocuk sıkılmayacaktır.Çocuklara ne yaparsanız yapın neyi niçin yapmamız gerektiğini onların anlayacağı sadelikte başlamadan önce anlatın. Hepsinin ihtiyaçlarını izleyin ve öğrendikleriniz ile birleştirip çocuğa karşı kullanın. Katı bir şekilde karşılarına çıkıp artık sen burada oturacaksın ders bitmeden bir yere gidemezseniz derseniz ilk baştan 1-0 ve sonuçta skor 1-0 olarak biter.Herşey sevgi ile olur...

3. Çocukların kalem tutma becerileri :

  • Öncelikle çocuk hangi eliyle kalem tutacağını kendisi belirler.Bu konuda seçci kesinlikle biz değil çocuk olmalıdır.
  • Çocukları genel olarak okuma ve yazma öğretimi birlikte verilir.Onun için kalem tutma alışkanlığı en hızlı bir şekilde verilmelidir.
  • Sınıfımızdaki çocuklar el kaslarının gelişmişliği konusunda üçe ayrılacaktır( el kasları gelişmiş , el kasları normal ,el kasları gelişmemiş)
  • Kalem tutma alışkanlığını geliştiriken ilk önce basit olan ve denetlenmesi kolay olan serbest resim yapma yöntemini deneye biliriz.Çocuklar resim yaparken tek tek kalem tutmaları kontrol edilmelidir.
  • Çalışma yapılırken ara ara çocuklara oyun olacak şu alıştırmalar yaptırıla bilinir ;

Kalem tutup bıraktırma.

Kalem ile havada şekiller çizme.

Ellerin parmak ucuna değecek şekilde değdirilip hangi elin parmakları yenecek diyerek oyun oynattırma.

Parmak uçlarını sıra üzerine koydurtarak sırayı bastırma vb.

bu çalışmalar başlarda sık sık yaptırıla bilinir.

  • Çizgi çalışmaları kalem tutma becerilerinin geliştirilmesi için yaptırılır.Bu çalışmaları yaptırırken mutlaka sesli harfleri içeren çalışmalarda yaptırınız.Bunu yapmanız ileride çok işinize yarayacaktır.
  • Çizgi çalışması en fazla iki hafta sürdürülür.Bu süre içerisinde okuma eğitimine de başlanır.Önce el kaslarını geliştireyim sonra sesleri tanıtmaya başlarım demeyiniz.Çizgi çalışmalarını yaparken çocuklara sesleri nasıl öğrenecekleri mantığını kavratın.

4. Birinci Sınıf Öğrencisi somut kavramlardan soyut kavramlara geçiş aşamasındadır !

  • Birinci Sınıf öğrencisi değişim içerisinde olan bir çocuktur.Somut olan herşeyi anlaya bilen çocuk artık soyut kavramlarıda anlamaya başlamıştır.Ama bu benim yaşım geldi artık tüm elle tutulamayan gözle görülemeyen herşeyi söyleyin ben açıklarım demek değildir.Onun için çocuklaraanlamaya çalıştırmadan oyunlaştırarak öğretmeliyiz.Çocuklar hayt bilgisi derslerinde ve onların dikkatlerini toplmak için yaptığımız etkinliklerle soyut kavramları öğrenmeye başlayacaktır.Mesela ; sevgiyi çocuk annenin sarılması ,babanın öpmesi olarak bilir.Çocuk sevginin insanların birbirine duyduğu bir his olarak bilemez.Çocuk okuma ve yazmayı bir şiiri okuyarak ve ezberleyerek,tekerleme okuyarak vb.çalışmalarla öğrenir.

5. Okuma -Yazma öğretiminde müfredatı takip ederken öncelikle sekiz sesli harfin sesleri öğretilir .Ardından sessiz harflerle sesli harfler çarptırılır.Bu bizim çocuklara iki harften oluşan heceleri öğretmemiz demektir.Her öğrettiğimiz sessiz harfin okunuşunu sesli harfler ile çarptırırız.Öğrettiğimiz her sessiz harften sonra kendimizin geliştireceği bir tabloyu çocuklara sürekli çalışması için veririz.

al el ıl il ol öl ul ül

la le lı li lo lö lu lü

at et ıt it ot öt ut üt

ta te tı ti to tö tu tü

..................................

Dört tane sessiz harf verildikten , iki harfli heceler kavratıldıktan sonra sıra üç harften oluşan hecelere gelir.Üç harften oluşan hecelere geçiş için bir haftalık süre yeterlidir.Çocuğa üç harften oluşan heceleri kavratmak için iki harften oluşan tablomuzu kullandırta biliriz.

lal lel lıl lil lol löl lul lül

lat let lıt lit lot löt lut lüt

tal tel tıl til tol töl tul tül

tat tet tıt tit tot töt tut tüt

.....................................................

Tabi ki bu etkinlik işimizi kolaylaştıran bir çalışmadır.Bu çalışmayı yaparken mutlaka tahtayı ve defteri kullandırmalıyız.Her defasında bir tahta 4 öğrencinin yazması için yeterlidir.Bir ders içinde 40 öğrenci için tahtaya kalkma sırası mutlaka gelecektir.

Bu tablolar içinde mantığa yatkın ve anlamsız heceler bulunmaktadır.Çocuklara Anlamlı olan heceler ile kelimeler baştan itibaren kurdurulacak ve bulunan anlamlı kelimler ile cümleler kurdurulacaktır.Ardından metinler oluşturulacaktır.

Yukarıda yazdığım çalışmalar iki veya üç hafta içerisinde tam olarak iç içe çalışmalar haline dönüşecektir.Sonra ki üç veya dört hafta içerisinde çocuklar mısır patlağı gibi sırayla okumaya geçeceklerdir.Yani yaklaşık 8 hafta içerisinde sınıfın hemen hemen çoğu okumaya geçmiş olacaklardır.

BEN VE AİLEMDEKİ BÜTÜN ÖĞRETMENLER ZAMANINDA YAPMIŞ VE YAPIYORUZDA .SİZDE YAPIN OLSUN...

Müfredata göre ilerleyen öğretmenler genellikle ilk haftalarda çok sıkıntı çekerler.Tabi ki öğrenciler için daha büyük bir sıkıtıdır.Sebebi öğrencilerin hep aynı şeyleri tekrarlamaları gerekmesidir.Oysa ki çocuklara ilk sekiz sesli harf öğretilir ise her öğrendikleri sessiz harfle farklı farklı buluşlar yapacaklardır.Buda öğrencilerin ezberden çok sesleri birbirleri ile çarparak öğrenmelerini kolaylaştıracaktır.Biz okuma - yazmayı öğrettiğimiz sesleri birbirleriyle çarptırarak öğretiriz.Bunun içinde sesli harfler hareket alanımızı genişletir.Çocuk her farklı çarpma işleminde kendine yeni beceriler kazandırır ve mantığı daha çabuk kavrar.Çocuğa çizgi çalışması yaptırırken mantığı kavratmaya başladığımızdan sesli harfleride öğrettiğimizde artık işimiz kolaydır.Toplamda 16 tane sesi verdiğimizde artık çocukla işimiz bitmiş gibidir.16 sesten sonra çocuk artık duyduğu diğer sesleri çabucak öğrenir ve kullanır.

Şimdi gelelim akıcı okumaya.evet herkez okuma-yazmayı öğretir ancak akıcı okumak uğraş gerektirir.Nasıl yapacağız ?

  • Çocuklara ezbere yazdırma çalışmalrı yaptıracağız.Bu iki ayın sonunda değil her öğrettiğimiz sesten sonra öğrendikleri diğer seslerle olacak.
  • Çocuklarla oluşturduğumuz cümleleri ve metinleri okurken hecelerin altlarını çizdirerek olacak.
  • Çocuklara şiir , şarkı ,metin ezberleterek olacak.Unutmayın şiir ve şarkıları ne kadar çok ezberletirsek o kadar akıcı okuyacaklardır.

ARKADAŞLAR HECE KAVRAMI ÇOK ÖNEMLİDİR.

Hece kavramı nasıl öğretilir ?

Çocuklardan bazıları kelimeleri okurken bazı problemler yaşıya bilirler şimdi sizlere onlardan bahsedecem.

Mesela ; aslan kelimesinde as-lan hecelerimizdir.Bazı çocuklara iki sessiz harfin birlikte okunamayacağını söylemez ve sezdirmez iseniz çocuk heceleri kavrayamaz ( istisna kelimeler hariç).Sessiz harflerden "s" ın "a" ile birlikte okunacağı ve "l" sesininde "an" ile çarpılacağı anlatılmalıdır.

Mesela ; sessiz kelimesinde ses-siz diye iki hecenin olduğu ve bunun sebebi açıklanmalıdır.